1. Các loại mận Sapa đặc trưng của vùng Tây Bắc
1.1. Mận hậu (mận tím) - “Nữ hoàng” của các loại mận Sapa
Mận hậu là loại mận nổi tiếng nhất tại Sapa, nổi bật với kích thước lớn, đường kính có thể đạt 4-5cm, vỏ màu tím đậm bóng mượt. Thịt quả dày, màu vàng nhạt, vị ngọt đậm đà pha chút chua nhẹ tạo nên hương vị đặc biệt khó quên mỗi khi thưởng thức.
Điều đặc biệt của mận hậu là thời gian bảo quản lâu hơn các loại khác, có thể để được 1-2 tuần trong điều kiện thường mà vẫn giữ nguyên độ tươi ngon. Đây cũng là lý do mận hậu được ưa chuộng làm quà biếu khi du khách rời Sapa.
1.2. Mận Tả Van - Vị ngọt đậm đà
Khi được hỏi về các loại mận Sapa đặc trưng, ngoài mận hậu ra thì không thể không nhắc đến mận Tả Van. Loại mận được mệnh danh là "cherry Việt Nam" vì quả mận có kích thước lớn, thịt dày, căng mọng nước và vị ngọt thơm đặc trưng.
Quả mận Tả Van thường có vỏ màu đỏ đậm, có xu hướng chuyển sang tím khi chín, ruột bên trong đỏ rực, giòn và dễ tách hạt. Mận Tả Van chỉ cho quả ngon ngọt, giòn khi được trồng ở những vùng cao, khí hậu lạnh đặc trưng của Sa Pa và các xã vùng cao Bắc Hà, Si Ma Cai. Đây là giống mận rất kén chỗ trồng.
1.3. Mận Tam Hoa - Sắc màu rực rỡ
Mận Tam Hoa nổi bật với vẻ ngoài bắt mắt - vỏ có ba màu chuyển dần từ xanh, vàng đến đỏ cam khi chín. Kích thước nhỏ hơn mận hậu nhưng lại có hương thơm đặc trưng lan tỏa xa. Thịt quả giòn, ngọt mát, ăn có cảm giác sảng khoái tương tự như nho.
Loại mận Sapa này thường được các nhiếp ảnh gia yêu thích bởi màu sắc đẹp mắt, tạo nên những bức ảnh sống động về mùa thu hoạch mận ở Sapa.
1.4. Mận vàng và mận đỏ
Mận vàng có vỏ màu vàng óng, kích thước nhỏ nhắn, vị ngọt nhẹ pha chua dịu. Đây là loại mận chín sớm nhất, thường xuất hiện từ cuối tháng 4 đầu tháng 5. Trong khi đó, mận đỏ lại có màu đỏ tươi bắt mắt, vị chua ngọt cân bằng, thường được chế biến thành mứt hoặc nước ép.
Cả hai loại này đều có giá thành phải chăng, phù hợp để thưởng thức và mua số lượng lớn làm quà biếu tặng mà không lo về túi tiền.
Mận hậu là loại mận phổ biến nhất tại Sapa (Ảnh: sưu tầm)
2. Mùa mận Sapa - Thời điểm vàng để thưởng thức và tham quan
2.1. Thời gian mận Sapa chín rộ
Mận Sapa chín rộ vào tháng 5 và tháng 6 hàng năm, với đỉnh điểm là từ cuối tháng 5 đến hết tuần đầu tháng 6. Tuy nhiên, thời gian cụ thể có thể chênh lệch 1-2 tuần tùy thuộc vào điều kiện thời tiết của năm đó.
Mận vàng thường chín sớm nhất vào cuối tháng 4, tiếp theo là mận đỏ và mận Tam Hoa trong tháng 5. Mận Tả Lý và mận hậu chín muộn hơn, thường trong khoảng từ cuối tháng 5 đến giữa tháng 6. Đây chính là thời điểm lý tưởng nhất để du khách đến Sapa thưởng thức trọn vẹn hương vị các loại mận.
2.2. Trải nghiệm hái mận tại vườn
Việc hái mận tại vườn mang lại cảm giác thú vị khó tả. Khi ghé thăm các vườn mận tại nơi đây, bạn sẽ được trải nghiệm cảm giác mận chín tự rơi vào tay khi chỉ hơi lay nhẹ cành cây. Các chủ vườn thường rất hiếu khách, sẵn sàng hướng dẫn nhiệt tình cách nhận biết mận chín và kỹ thuật hái đúng cách để không làm hỏng cây.
Giá hái mận tại vườn dao động từ 30.000đ đến 50.000đ/kg tùy theo loại và chất lượng. Thường thì bạn được ăn thử tại chỗ không hạn chế, chỉ tính tiền phần mang về. Nhiều vườn còn cho phép du khách tự hái và cân theo nhu cầu.
Để bảo vệ môi trường và cây trồng, du khách nên hái mận theo hướng dẫn từ chủ vườn, tránh làm gãy cành để đảm bảo mùa vụ năm sau.
Du khách không nên bỏ qua trải nghiệm hái mận tại vườn khi ghé thăm Sapa (Ảnh: sưu tầm)
2.3. Khung cảnh vườn mận Sapa mùa thu hoạch
Mùa thu hoạch mận biến những sườn đồi Sapa thành bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp. Những cây mận đầy trái đỏ rực xen kẽ giữa màu xanh tươi của núi rừng Tây Bắc tạo nên một cảnh sắc hùng vĩ. Ánh nắng mai chiếu qua từng chùm mận chín khiến chúng lấp lánh như những viên ngọc quý.
Không khí trong lành pha lẫn hương thơm ngọt ngào của mận chín tạo nên không gian thơ mộng mà bất cứ du khách nào cũng muốn lưu lại trong ký ức của mình.
3. Giá cả và cách mua mận Sapa chất lượng
3.1. Giá mận Sapa theo mùa vụ và chất lượng
Trong mùa chính vụ (tháng 5-6), giá mận Sapa có thể dao động tùy theo từng loại mận. Cụ thể, mận hậu loại 1 có giá 80.000-120.000đ/kg, mận Tả Lý từ 60.000-90.000đ/kg, mận Tam Hoa khoảng 50.000-70.000đ/kg. Mận vàng và mận đỏ có giá phải chăng nhất, từ 30.000-50.000đ/kg.
Tuy nhiên, du khách cần lưu ý giá mận Sapa chỉ mang tính chất tham khảo, trên thực tế mức giá sẽ biến động theo mùa vụ và chất lượng. Ngoài mùa, giá có thể tăng gấp 2-3 lần do khan hiếm và chi phí bảo quản. Vì vậy, nếu muốn thưởng thức mận Sapa với giá hợp lý nhất, bạn nên đến đúng mùa chính vụ.
3.2. Cách nhận biết mận Sapa chính hiệu
Mận Sapa thật có những đặc điểm dễ nhận biết. Trái có kích thước đồng đều, vỏ căng bóng, không có vết thâm hay héo khô. Khi cầm trên tay, mận chín vừa có độ mềm nhẹ nhưng không bị nhão. Hương thơm tự nhiên tỏa ra rõ rệt, không có mùi hóa chất.
Mận Sapa có vỏ căng bóng, kích thước tương đối đồng đều (Ảnh: sưu tầm)
Đặc biệt, mận Sapa chính hiệu khi ăn sẽ có vị ngọt đậm đà, chua nhẹ hài hòa, không bị nhạt nhẽo hoặc quá chua. Phần thịt quả chắc, không bị bở rời hoặc quá khô. Dựa vào các đặc điểm trên, du khách có thể tìm mua mận Sapa chính hiệu để mang về biếu tặng người thân, bạn bè.
3.3. Các địa điểm mua mận Sapa uy tín
Khu vực Ô Quý Hồ là địa điểm được nhiều du khách tin tưởng nhất để mua mận Sapa chất lượng. Dọc tuyến đường từ Sapa đi Ô Quý Hồ có rất nhiều vườn mận của người dân địa phương, bạn có thể dừng xe và mua trực tiếp tại vườn.
Chợ Sapa cũng là nơi tập trung nhiều loại mận với giá cạnh tranh. Tuy nhiên, bạn cần chú ý lựa chọn những gian hàng có mận tươi, tránh mua phải hàng để lâu ngày. Một số homestay và khách sạn tại Sapa cũng hỗ trợ khách mua mận chất lượng từ các nguồn uy tín.
4. Đặc sản từ mận Sapa không thể bỏ qua
4.1. Rượu mận Tả Van - Tinh túy núi rừng
Rượu mận Tả Van là sản phẩm chế biến nổi tiếng nhất từ mận Sapa. Loại rượu này được làm từ mận Tả Lý chín tự nhiên, qua quá trình lên men truyền thống của người dân tộc địa phương. Rượu có độ cồn vừa phải khoảng 18-25%, màu đỏ ruby đẹp mắt cùng hương thơm đặc trưng của mận.
Khi uống, rượu mận Tả Van để lại hậu vị ngọt dịu, không gắt cổ như các loại rượu mạnh khác. Đây là món quà biếu ý nghĩa mà nhiều du khách lựa chọn khi rời Sapa. Giá rượu mận dao động từ 150.000-300.000đ/chai tùy theo dung tích và thời gian ủ.
Rượu mận Tả Van mang lại hậu vị ngọt dịu, thích hợp để mua làm quà biếu tặng (Ảnh: sưu tầm)
4.2. Mứt mận - Hương vị ngọt ngào lưu giữ
Mứt mận Sapa là cách tuyệt vời để bảo quản hương vị mận quanh năm. Người dân địa phương chế biến mứt từ mận Sapa tươi, giữ nguyên hình dạng quả, có độ ngọt vừa phải pha chút chua thanh mát. Mứt có màu sắc tự nhiên bắt mắt, không sử dụng chất bảo quản hay phẩm màu công nghiệp.
Một hộp mứt mận 500g có giá khoảng 80.000-120.000đ, có thể bảo quản 6-8 tháng trong điều kiện thường. Đây là món ăn vặt lý tưởng hoặc nguyên liệu làm bánh, pha chế đồ uống.
Mứt mận Sapa là món ăn vặt thơm ngon để du khách mua về nhâm nhi (Ảnh: sưu tầm)
5. Lịch trình tham quan vườn mận Sapa lý tưởng
Để có trải nghiệm hoàn hảo nhất, bạn nên dành 2-3 ngày tại Sapa trong mùa mận chín. Ngày đầu tiên, khởi hành từ trung tâm Sapa đi theo tuyến đường Ô Quý Hồ vào buổi sáng sớm khi không khí còn trong lành. Dọc đường, bạn sẽ thấy rất nhiều vườn mận, có thể dừng lại bất cứ đâu để hái và thưởng thức.
Buổi chiều, du khách nên ghé thăm bản Tả Van để tìm hiểu quy trình làm rượu mận truyền thống và thưởng thức các món ăn đặc sản từ mận. Ngày thứ hai, hãy dành thời gian tham quan chợ Sapa để mua mận và các sản phẩm chế biến làm quà. Buổi tối có thể tham gia các hoạt động văn hóa của người dân địa phương, thưởng thức rượu mận trong không gian ấm cúng.
Thời điểm lý tưởng để đi là từ 6-8h sáng khi mận còn đọng sương, tươi ngon nhất. Đồng thời, du khách lưu ý nên mang theo túi hoặc hộp đựng để bảo quản mận tốt hơn khi vận chuyển về nhà.
Bên cạnh việc tham quan và trải nghiệm tại vườn mận Sapa, du khách có thể ghé thăm một số điểm đến nổi tiếng khác của "Thành phố trong sương" như trải nghiệm khách sạn nghỉ dưỡng đẳng cấp, tổ hợp vui chơi giải trí và dịch vụ cáp treo tại Sun World Fansipan Legend; khám phá hàng chục ngôi nhà cổ đậm nét dân tộc Việt tại Bản Mây; nghỉ ngơi và thư giãn tại Hotel de la Coupole MGallery Sapa với 249 phòng nghỉ cao cấp, các nhà hàng, spa và bar thượng hạng;...cùng rất nhiều điểm đến thú vị vẫn chờ du khách khám phá tại Sapa.
Sun World Fansipan Legend - quần thể du lịch tâm linh nổi tiếng tại Sapa (Ảnh: sưu tầm)
Mận Sapa không chỉ là đặc sản thơm ngon mà còn mang đến trải nghiệm du lịch độc đáo trong mùa chín rộ tháng 5-6. Hãy sắp xếp chuyến đi đến Sapa đúng mùa để thưởng thức trọn vẹn hương vị thiên nhiên và khám phá vẻ đẹp vườn mận Tây Bắc!
